1. ชื่อหน่วยวิจัย แพลงก์ตอนพืชและคุณภาพน้ำ
Phytoplankton and Water Quality
ภาควิชา ชีววิทยา

2. สมาชิก

1. ผศ. ดร. ศิริเพ็ญ ตรัยไชยาพร ผู้ประสานงานหน่วยวิจัย
2. นายธนู มะระยงค์ สมาชิก
3. นายสบชัย สุวัฒนคุปต์ สมาชิก
4. น.ส.กฤติกา ณ เชียงใหม่ สมาชิก

3. หลักการและเหตุผลของการจัดตั้ง
แพลงก์ตอนพืชและคุณภาพน้ำมีความสำคัญในระบบนิเวศอย่างมาก แพลงก์ตอนพืชจัดเป็นสิ่งมีชีวิตซึ่งสามารถสะท้อนให้เห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ำตลอดจนถึงมลภาวะได้ สิ่งที่น่าสนใจศึกษาคือ การศึกษาถึงความหลากหลายทางชีวภาพของแพลงก์ตอนพืช ตลอดถึงการนำแพลงก์ตอนพืชมาประยุกต์ใช้ในการติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำ การใช้เป็นดัชนีชีวภาพของแหล่งน้ำ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การเกษตรกรรม และวิเคราะห์คุณค่าโภชนาการของแพลงก์ตอนพืช

4. วัตถุประสงค์และเป้าหมาย
1. การวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนาการของสาหร่ายบางชนิด
2. เพาะเลี้ยงแพลงก์ตอนพืชเพื่อใช้ประโยชน์ต่อไปทางการประมง
3. การใช้สาหร่ายในการบำบัดน้ำเสีย
4. ศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของแพลงก์ตอนพืช และสาหร่ายยึดเกาะ ควบคู่กับคุณภาพน้ำของคลองแม่ข่า คูเมืองเชียงใหม่ และอ่างเก็บน้ำในโรงไฟฟ้าแม่เมาะ

5. งานวิจัยหลักที่กำลังดำเนินการอยู่
1. ตรวจสอบความหลากหลายทางชีวภาพของแพลงก์ตอนพืช ควบคู่กับคุณภาพน้ำของแหล่งน้ำในจังหวัดเชียงใหม่หลายแห่ง เช่น คูเมืองเชียงใหม่ คลองแม่ข่า แม่น้ำปิง เขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล เป็นต้น
2. การใช้แพลงก์ตอนพืช Spirulina sp. ในการบำบัดน้ำเสีย
3. วิเคราะห์คุณค่าทางโภชนาการของสาหร่าย

6. อุปกรณ์/เครื่องมือวิจัยที่มีอยู่แล้ว
1. เครื่องแก้ว
2. Spectrophotometer
3. Incubator
4. DO Meter
5. pH Meter
6. Hot air oven
7. ตู้เย็น
8. Hot plate
9. ตาชั่งละเอียด

7. ผลสัมฤทธิ์ทางการวิจัยจนถึงปัจจุบัน
7.1 พยายามใช้แพลงก์ตอนพืชเป็นดัชนีบ่งบอกคุณภาพน้ำ ซึ่งสัมฤทธิ์ผลระดับหนึ่ง สำหรับคูเมืองเชียงใหม่ คลองแม่ข่า และเขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล
7.2 สามารถใช้แพลงก์ตอนพืชในการลดมลภาวะของน้ำเสียได้ เช่น การนำ Spirulina platensis มาเพาะเลี้ยงในน้ำเสีย


ทุนวิจัยที่ได้รับ

ชี่อโครงการ 1.สหสัมพันธ์ของไนโตรเจนและฟอสฟอรัสในน้ำต่อความหลากหลายของสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินใน อ่างเก็บน้ำเขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล ปี 2544
หน้าที่ความรับผิดชอบ อาจารย์ที่ปรึกษาและหัวหน้าโครงการ
แหล่งเงินทุนสนับสนุน โครงการ BRTรหัส 145010
งบประมาณที่ได้รับการสนับสนุน 100,000.- บาท
ระยะเวลาโครงการตั้งแต่เริ่มต้น-สิ้นสุด ก.ค. 2544 - ธ.ค 2545

8. ผลงานวิจัยที่ได้ตีพิมพ์เผยแพร่ทางวิชาการ (9 เรื่อง)
1. Traichaiyaporn, S., P. Tularak & T. Chainapong (2001). Cylindrospermopsis raciborskii in Mae Ngat Somboonchol Reservoir. Phycologia. Vol. 40(4):16.
2. Chainapong, T., S. Traichaiyaporn and S. Choonluchanon (2001). Influence of Environmental Factors on Free-Living Nitrogen-Fixing Cyanobacteria in Rice Fields. Phycologia. Vol. 40(4) : 106.
3. Sirirattanawarangkul, W. and S. Traichaiyaporn (2001). The Influence of pH, BOD5 and COD on the Distribution of Phytoplankton in the Mae-Kha Canal, Chiangmai, 1999. Phycologia. Vol. 40(4) : 106.
4. Tularak, P, S. Traichaiyaporn and A. Rojanapaibul (2001). Seasonal Succession of Phytoplankton in the Mae Ngat Somboonchol Reservoir, Chiang Mai, Thailand. Phycologia. Vol. 40(4) : 106.
5. Traichaiyaporn, S., P. Tularak , T. Chainapong and S. Suwatanakupta. (2001). Studies on Algae Eaten by Henicorhynchus siamensis in Mae Ngat Somboonchol Reservoir, Chiang Mai Province, 27 th Congress on Science and Technology of Thailand. Lee Gasdens Plaga Hotel, Hat yai, songkla, Thailand.
6. Tularak, P., S. Traichaiyaporn and A. Rojanapaibul (2001) Influence of Environmental Factors on Distribution of Green Algae (Chlorophyta) in Mae Ngat Somboonchol Dam Reservoir. 27 th Congress on Science and Technology of Thailand. Lee Gasdens Plaga Hotel, Hat yai, songkla, Thailand.
7. Siriratlanawarangkul, W. and S. Traichaiyaporn (2001) Biodiversity of Algae and Water Quality of Chiang Mai Moat (March - May, 2000). 27 th Congress on Science and Technology of Thailand. Lee Gardens Plaga Hotel, Hat yai, songkla, Thailand.
8. Saeton, K. and S. Traichaiyaporn (2001). Relation of Nitrogen and PhosphorousRatio on Distribution of Blue-Green Algae in different Depth of Mae Ngat Somboonchol Dam, Chiang Mai (I). 27 th Congress on Science and Technology of Thailand. Lee Gardens Plaza Hotel, Hat yai, songkla, Thailand.
9. Chainapong, T. and S. Traichaiyaporn (2001). Diversity of Algae Genera Micracterias and Pleurotaenium in Muang District Narathiwas Province. 27th Congress on Science and Technology of Thailand. Lee Gardens Plaga Hotel, Hat yai, songkla, Thailand.